Alles over verstandskiezen

Verstandskiezen

Bijna iedereen heeft verstandskiezen. Er wordt vaak gedacht dat de naam verstandskies is afgeleid van het woord ‘verre stand’. Dit is echter onjuist. Een verstandskies wordt zo genoemd omdat ze pas op latere leeftijd doorbreken, net als volgens sommigen het verstand. In het Vlaams is wijsheidstand  het meest gangbare woord voor verstandskies.  De wijsheidskiezen staan ver achter in de mond, wat de oorzaak is waarom best wel veel mensen er last van hebben.

Wanneer breekt de verstandskies door?

De verstandskies breekt meestal door tussen de 17 en 21 jaar. Maar dit kan ook op nog latere leeftijd gebeuren. Niet iedereen heeft trouwens wijsheidskiezen; het aantal verschilt per persoon.

Problemen met de verstandskies

Sneller gaatjes

Omdat de verstandskiezen ver achterin de mond liggen, is het erg lastig om ze goed schoon te houden. De kiezen staan soms ook scheef of zijn niet goed doorgekomen. Dit maakt het natuurlijk ook lastig om ze deftig te poetsen. Hierdoor kunnen er gemakkelijk gaatjes ontstaan in deze kiezen.

Omdat wijsheidstanden soms niet goed doorkomen, zijn deze minder goed te controleren door de tandarts. Hierdoor worden problemen vaak pas op een later moment vastgesteld. Om ook deze tanden goed te controleren kan er voor gekozen worden om een röntgenfoto te laten maken. Zo’n foto is niet elke controle nodig. Eens om de 2 jaar is voldoende.

Tandvlees

Omdat wijsheidskiezen moeilijker te verzorgen zijn, kunnen er ook andere klachten ontstaan. Zo kan er bijvoorbeeld bij kiezen die niet goed zijn doorgekomen een laagje tandvlees eroverheen zitten. Dit zorgt dan voor infecties omdat er voedselresten onder blijven hangen.

Scheve en gekantelde wijsheidstanden veroorzaken soms ook pijn tijdens het kauwen omdat het gebit niet goed kan sluiten.

Schade aan andere tanden

Verstandskiezen die niet correct zijn doorgekomen of scheef staan, kunnen ook schade aanrichten aan andere kiezen. Dit komt omdat het gebied rond de wijsheidskies lastig schoon te houden is. Hierdoor kunnen er op den duur ook tandvleesproblemen of gaatjes ontstaan aan de kiezen naast de wijsheidstand. Soms moet dan niet alleen de wijsheidskies maar ook de kies ervoor getrokken worden.

Een verstandskies wordt ook wel eens verwijderd omdat deze tegen een andere kies aanduwt en ze zo dreigt te beschadigen (resorptie).

Heel soms kan ook het kaakbot om de verstandskies problemen veroorzaken, zoals een tumor of cyste.

Trekken van de verstandskies

Het verwijderen is enkel nodig als er een directe noodzaak bestaat. Behandeling is nodig als bovenstaande problemen optreden. Soms is ook een preventieve verwijdering nodig. Bij een preventieve ingreep zal de tandarts of kaakchirurg uitleggen wat de eventuele risico’s zijn van de ingreep.

Best eerst doorbreken

Om de wijsheidskiezen te verwijderen wachten tandartsen meestal tot dat deze kiezen zijn doorgekomen. Dan zijn ze immers gemakkelijker weg te halen. Het verwijderen van wijsheidskiezen is een vervelende ingreep. Als de kiezen niet goed zijn doorgekomen en ze moeten er toch uit, dan dienen ze soms zelfs operatief verwijderd te worden door een kaakchirurg.

De behandeling zelf

Voor de behandeling vindt er eerst een gesprek plaats met uitleg over de ingreep. De kies wordt verwijderd, waarbij het soms nodig is om een sneetje in het tandvlees te maken of een stukje kaakbot te verwijderen met een boor.

De gehele behandeling is uiteraard pijnloos omdat de plaatselijke verdoving het volledige pijngevoel uitschakelt. Wel zijn sommige acties voelbaar zoals bijvoorbeeld het trillen van een boor. De wond wordt gehecht met een materiaal dat in ongeveer één week oplost.

Na de behandeling

Na de ingreep wordt de patiënt naar huis gestuurd. De toegediende verdoving raakt na ongeveer twee uur uitgewerkt. Na de behandeling kan de voorgeschreven medicatie worden ingenomen. Indien er geen medicatie is voorgeschreven kunnen er twee tabletten paracetamol van 500mg worden ingenomen. De hoeveelheid napijn na de ingreep is zeer verschillend en niet goed vooraf te voorspellen.
Ook kan er na een ingreep een zwelling optreden van de wang of een geringe temperatuurverhoging onder 38,5 °C.